بیت کوین چیست؟
بیتکوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک ارز رمز و نظام پرداخت جهانیبا کارکردهای مشابه پول بی‌پشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناخته‌است.از نظر فنی بیتکوین نخستین پول دیجیتال غیرمتمرکز است. چرا که بدونبانک مرکزی یا مسئول مرکزی کار می‌کند. این شبکه همتابه‌همتا است و تراکنش‌ها، مستقیماً و بدون واسطه بین کاربران انجام میشود.
گره‌ها با استفاده از فناوری رمزنگاری (Cryptography)، این تراکنش‌ها را بازبینی کرده و در یک دفتر کل توزیع‌شده همگانی که به آن زنجیره بلوکی گفته میشود ضبط می‌کنند. بیتکوین را شخص یا گروهی از اشخاص ناشناس تحت نام ساتوشی ناکاموتو اختراعو در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک نرم‌افزار متن‌باز عرضه کردند.
در چندسال گذشته ارزش بیتکوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار آمریکا به چندهزار دلار افزایش یافته‌است. شمار شرکت‌های خدماتی و تاجرانی که بیتکوین می‌پذیرند نیز در حال افزایش است.
هیچ‌کس مالک شبکه بیتکوین نیست و مانند ایمیل، این کاربران بیتکوین هستند که آن را کنترل می‌کنند. کاربردهای بیتکوین در هیچ‌کدام از دیگر سیستم‌های پرداخت دیگر یافتنی نیست.
چرا بیت کوین این قدر بحث‌برانگیز شده است؟
موارد مختلفی دست به دست هم داده‌اند تا سروصدای زیادی در رسانه‌ها درباره بیت کوین راه بیفتد. از سال ۲۰۱۱ تبهکاران زیادی به خرید تعداد بالایی بیت کوین روی آورند، زیرا به وسیله این ارز رمزنگاری شده می‌توانستند حجم زیادی از پول را به دور از چشم نهادهای قانونی جابه‌جا کنند. به این ترتیب بود که قیمت بیت کوین در آن سال‌ها به شدت بالا رفت.
کلاهبرداری نیز امری رایج در دنیای ارزهای رمزنگاری شده است. بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌کار و یا حریص تاکنون قربانی کلاهبرداران در این حوزه شده‌اند.
اما شاید اصلی‌ترین دلیل بحث‌برانگیز بودن بیت کوین و آلت کوین ها این باشد که به خاطر ماهیت غیرمتمرکز خود، قدرت را از دست بانک‌های مرکزی و دولت‌ها می‌گیرند.
هیچ نهاد یا سازمانی نمی‌تواند حساب بیت‌کوینی یک نفر را مسدود کند. امکان نظارت ماموران مالیاتی بر نقل و انتقال بیت‌کوینی وجود ندارد. همچنین برای تبادل بیتکوین نیاز به بانک و یا هیچ واسطه و شخص ثالثی نیست. در واقع بیتکوین را می‌توان همانند قطعات طلایی دانست که در دوره غرب وحشی توسط افراد کشف می‌شد و پلیس محلی و یا نهادهای مالی هیچ نظارتی بر آن نداشتند.
بیت کوین چگونه عمل می‌کند؟
پول رسمی (پول منتشر شده توسط دولت‌ها) توسط فلزات گرانبها (به ویژه طلا) پشتیبانی میشود. در واقع ارزش یک اسکناس یا سکه در یک کشور به واسطه طلای موجود در مخازن بانک مرکزی آن کشور است. در واقع اسکناس به خودی خود ارزشی ندارد و صرفا یک تکه کاغذ است و ارزشش نه به خاطر خودش، بلکه به خاطر طلای پشتوانه آن است.
اما بیت کوین یک پول مجازی است که بر خلاف پول رسمی، فاقد هر نوع پشتوانه است و ارزشش به خودش بستگی دارد. همچنین برای تبادل و یا پس‌انداز آن نیاز به هیچ بانکی ندارید. به محض اینکه بیت‌کوینی دریافت کردید، این ارز دیجیتال همانند سکه طلا برایتان خواهد بود. یک سکه طلا به خاطر خودش (کمیاب بودن فلز طلا) ارزش دارد. با این بیت کوین میتوانید خرید کرده و یا آن را به امید افزایش قیمت در آینده ذخیره کنید.
برای خرج کردن بیت کوین کافی است آن را از «کیف پول» (Wallet) خودتان به «کیف پول» فردی دیگر انتقال دهید. کیف پول یک دیتابیس کوچک و شخصی است که بر روی درایو رایانه یا گوشی هوشمند (در حالت ذخیره سرد) و یا در فضای آنلاین (در حالت ذخیره گرم) قرار می‌گیرد.
امکان جعل بیت کوین تقریبا وجود ندارد. از آنجا که تولید بیت کوین نیاز به توان پردازشی بسیار بالایی دارد، جعل آن از نظر اقتصادی به هیچ وجه به صرفه نیست.
ارزش بیت کوین و مقررات این ارز دیجیتال
ارزش بیت کوین ثابت نیست و هر روز تغییر می‌کند. برای مشاهده قیمت آنی بیت کوین در بازارهای جهانی میتوانید به این صفحهمراجعه کنید. میلیاردها دلار بیت کوین در دنیا وجود دارد. هر روز نیز مقداری بیت کوین تولید میشود تا اینکه در حدود سال ۲۰۴۰ تعداد بیت کوین‌های موجود در بازار به رقم ۲۱ میلیون برسد. گفتنی است در سال ۲۰۱۷ نیمی از این ۲۱ میلیون بیت کوین در دنیا تولید شده بود.
بیت کوی کاملا بدون مقررات و دارای الگویی غیرمتمرکز است. هیچ بانک مرکزی در دنیا پشتیبان آن نیست و هیچ بیمه‌ای نیز خسارت ناشی از تغییرات آن را پوشش نمی‌دهد. ارزش بیت کوین به خودش است و هیچ فلز گرانبهایی به عنوان پشتوانه ندارد.
بیت کوین توسط استخراج‌کنندگان یا همان ماینرها به پیش می‌رود. شبکه‌ای گسترده از این کاربران وجود دارد که توان پردازشی رایانه خود را در اختیار شبکه بیت کوین قرار می‌دهند. ماینرها در واقع نقش حسابرس را برای تراکنش‌های بیت کوینی داشته و دفتر کل این ارز دیجیتال (که حاوی اطلاعات هر تراکنش است) را به‌روزرسانی می‌کنند. البته این ماینرها به ازای مقدار کاری که انجام می‌دهند، از سوی این شبکه تعدادی بیت کوین به عنوان حق‌الزحمه دریافت می‌کنند.